Okonkwo yari yamanyikana hosi muzihiri tisa kandi nihare. Vukumi vwivwe vwaturana kuvikorwa vivie vieviriga. Kuri muyayi nadukiraa,yarinareti vuyari murosoma rwavo rwayatura Amalinze iKibaga. Amalinze yariumuhaga munene yataaturwa kumihiga saba kutura umuofia kuzia Mbaino.Yarangwa iKibaga kijira mugongo gwigwe sigwari gudiri marova. Yari munyaa uyu wo Okonkwo yatura mumunyika gwu musakuru muziriru yavugirira gwari muhandararu kutura rwa mwimiriri wihiri yavo yahagana numusambwa kumadiku saba vudiku numbasu.
Zindumba ziakuba nivisiriva viemba navazuvi vagumira mioyo. Amalinze yari musiza mugeri navuzwa Okonkwo yari muterere kuri isuzi mumazi. Vuri muchi navuri rikumbe jarova kumikono, migongo numuzimboso ziavo, na murara himbi ahuriri nizikasa kwenya kugaduka. Mumwisu Okonkwo yagaraminya iKibaga.
Yago gekoreka kare, mihiga isirini ndio nu vukumi vwa Okonkwo vwaranda kuri muriru muvunyasi inyinga yikivasu. Yari mutambi kandi mukomeru namaswa kuzimoni ni riuru riatagarira muvweni riamuha rigondo rugano. Yaheranaa niriekenya na gavorekaa nagoni vakari navana veve vaveye muzinzu ziavo vamuhuriraa naherana. Murigenda, zindiginyu zizie ziahinukaa na yarorekaa kogenda niyesesa, nang'ana azizaa kogova mundu. Na yagovaa vanudu kanyingi. Yariku nekevoyo na rwayasinyikaa ma atamwi rimoroma rimoroma yatumikiraa vikusi. Yari niriekuzira ni vihenzahenza mba. Siyari niriekuzira na isi weve.
Unoka, irieta ria isi weve, yakuza mihiga kumi javita. Mumadiku gege yari mugata numumanani na siyaganagania gumugamba. Zisendi niziazaa, muvoke, yanyaguriraa kugura vimuga via marwa, arrange vatende varombe risavo. Yavoraa rwosi yaroraa munwa gwumukuzu yaroraa vusiru vwukuvura kuria mundu nakikiri mwoyo. Unoka yari wamadanyi nayavanzwaa nu vuri mutende zisendi, kutura kuvihera kuduka kumang'ondo manyingi.
Yari mutambi kandi mung'afu nu vwikudumbu. Yarorekaa musiniaru kinga nanwezaa noho nakubaa kisiriva. Yakubaa vurahi na zinyinga zizie ziuvuyanzi ziaraa mieri jiviri noho jivaga kutura murigesa rwa vimbi vizurizaa vigingiriri viavo viasungwa kwirungu. Unoka yakinaa navo, vweni vwivwe vusangarira kumirembe. Rurara ihiri yindi yatevaa Unoka nu muganda gwigwe kuzia komenya nukuvigiza vukana vwavo. Vaagenihizwanga ndio kumahonga gane, vakina nu kuria. Unoka yayanza riesiha ni rivivugana muzinyinga ziazio, imbura niyageha na riuva risandukiza ivugwi murisimuguka. Na ruya sirwakiraa kijira imbuza yahuzaa indangu kutura Isavaru. Jindi mihiga risosa riari rivi na rirumbe riahengereraa. Vasakuru navana vavoyong'aniraa kumuriru konyora ruya. Unoka yari yayanza ziny'inga ziosi nayasangariraa makungu gukutanga nigiranaa nikivasu na vana vimba zinyimbu ziukugarangiriza. Yizurizaa uvwana vwivwe, kase rwavavoyaa nivahenzeriza makungu geremaa mwiguru. Rwayaroraa rirara yimbaa numwoyo gwosi, kugiranyia yengo kutura ku rogendo rutambi nukugateva niva gareti yengo viraka viezinguvu.
Gari gimihiga javita, rwa yari mwana. Unoka, muhindira, yari mundu mwere. Yari mudaka iyi vakari navana sivaraa nichukuria. Vandu vamusekereraa kijira yari musavasavi nivisuha kuvura kumwegobiza zisendi kijira siyatungaa mba. Navuza unoka yari mundu nayanyoraa hukwegoba nameda madanyi gege.
Ridiku rirara mutende yarangwaa Okoye yaza kumurora. Yari nagunzaa kukidari chiche chiridoshi mumba nakubaa kisiriva. Yavumburuka nacheriza Okoye, wamanya naringurura risero ria yari nagingii mugwaha niyikara hasi. Unoka yazia mukengoze maniyirana ni kiju kevee niridunda, ibiribiri yi ingwana ni ridoshi riravu.
'Mbeye niridunda,' yavora niyakikara, naha mugeni kiju
'Sande, aretaa ridunda aretaa vuramu. Navuza suviri yivi niye wokomeganyia,' navora Okoye yiyi yiranyia kiju.
'Dave, nivi, suviri,' mavahangarizana ndio Unoka nataavugirira komeganyia. Okoye naye yavugura ridoshi nang'oda zindandari hasi manavaka keno chiche kenene. Rwa yameganyia ridunda, Unoka yasara kumisambwa rimenya riuvuramu ni riekinga kuvasigu. Vakaria vamoromera vinduvingi; imbura inyingi yasombaa mabwoni, risavo riemisambwa riavaridaa nerihe rietegekerwaa nihiri ya Mbaino. Unokasiyayanzaa rimoroma rie rihe. Yari muti na siyari mudinyu korora masahi. Nirwo rwayagirung'anyia rimoroma kuzinyimbu ma vweni nivusangara. Yari anyara kuhurira mumutwi gwigwe rikasa rikasa nirikuba rie ring'ala, keng'ora ni indumba, kandi nahurira kisiriva chiche chingira nikitura nikinuriza vukana. Rimaririza vwari vuyanzi novohocha navuza mundu aravugura kisiriva rwachakubaa iguru nahasi ma akivunanyiemuvidonye, mundu yaroraa riverera ni ridamana riveeho.
Okoye kandi yari mwimbi. Yakinaa indumba. Na siyari mwere kuri Unoka. Yari ni viage via mabwoni navakari vavaga.Na nunu yazizaa kuvugura vuyari vwa Idemili, vonene murirova. Vwari vogeni vunigaa na yavungizaa imiandu jije harara. Yicho nicho chari kivuni chukuza korora Unoka. Yekoriza manatanga.
'Sande kuridunda. Unyara kuva numanyi vuyari vwanzetegekaa konyora hambiri hakuzizaa yaha,'
Yakamoroma vurungi, Okoye yavora gatigara muzingano. Muvandu Vibo, vusiza vwirimoroma vwakumangwa, na zingano ziari munyu gwa mang'ana garivangwa. Okoye yari mumoromi munene na yamoroma mukika,navitira shimbi kukivuni ma mumwisu nagavora.Muvwimbi yatevaa Unoka kwiranyia vihera zimia ziviri via yari niyegobi kuye mihiga jiviri javita. Vwangu rwa Unoka yamanya chumurineve yenyaa, yitima ziseko. Yaseka hanene kandi iguru numwoyo gwigwe gwahuririka gwiduda kuri indumba, mariga nigasingira muzimoni. Mugeni weve yagenya nadaka chavora. Mumwisu, Unoka yamaa namujiba hagati hi rietima niziseko.
'Henza kwidiji kura,' navora, nasoma kumwisu kwiridiji mumba mwimwe, riateririzwa nirirova riakanyu ku ring'ereng'ane. 'Henza kuzidandari zia mang'oda,' na Okoye narora zidandari ziang'odwa vugika muvivoho. Viari vivoho vitano na kevoho kidi chari nizidandari kumi. Unoka yari niriva riukwihuririza ku yarinda navugura indama ma nasiamura niriyoga kunavora, 'Vuri kiduma yaho kisingiriraa rigovi ku mundu na vuri rudandari ni vihera imia. Unoka, mbeye na madanyi gu munyaa ura vihera erefu. Na siyaiza kumbukiza asubuhi kugo. Ndakutunga, karunu mba. Vakurundu vitu vavoraa riuva rivaraa kuvasingira kutanga niritaa vara ku vasigama havirenge havo. Ndatunga madanyi manene kutanga. Okoye yaringa risero natura.
Rwa Unoka yakuza siyari yanyora vuyari vwosi na yari na madanyi manyingi. Kivuni chu muyayi weve Okonkwo yari yamwikana? Kirahi, mu vandu yava, mundu yakarirwaa kudukana nizinguru zizie, kuturana kuzinguru zia isi dave. Okonkwo yenya aguti vindu vingi. Yari nakikiri mwana navuza yanyora vukumu kuri murwani yahaga muzihiri tisa. Yari mutuji wuvurimi ni viage viviri vizura mabwoni na yari yakaharika mukere wakavaga. Komedaku, yari navuguu vuyari kaviri na yamanyia vusiza murihe nizihiri. Na ndi Okonkwo yari nakikiri kumihiga yari murara kuvandu viviriga munyinga yeye. Rikura riakumwaa navuza vikorwa viahevwaa ruyari. Kuri vakurundu vavoraa, mwana niyisavi mikono jijie anyara kuria na vami. Okonkwo yari nanihizi mikono jijie na ndio yaria na vami na vakurundu. Na ni ndio yaza kuvirukiza muyayi wagemerwa yaturizwa musango kuza muhiri ya Umofia kukinga vurwani na vatende vwari vorete ritazana masahi. Wagemerwuyu yarangwaa Ikemefuna.
Comments
Post a Comment