Skip to main content

Featured

Heavy responsibilities for elder aunt among the Logooli

With Seenge Fonesi. She is the elder grand daughter of Isagi and elder daughter of Amugasya. She is often present in functions involving the family of Amugasya. Pic taken on 18/4/2024. The elder sister soon becomes the elder aunt. It is this “seenge munene” (elder aunt) tag that she is tied to many cultural responsibilities – back home. To her marital family she may appear as any other woman, but she is not so in the eyes of her people. Marriage does not steal her away as it would happen with other daughters of the old man. To her, as days go and the old man and woman of the estate are dependents, she becomes increasingly present.  Her brothers also need her for almost all traditional markings. They are marrying, she needs to welcome the new wife. They are giving birth, she needs to come to midwife or “bless” the new born. They are paying dowry she needs to lead the women delegate. There is a conflict she needs to come for a hearing.  And many others. Traditions does not expect her to

Isugugu ngiyi, varaturira iruguru!

Rero vana visinji kare. Vakiviririi mukidaho. Vadoo mandu vujira kovorerwa. Vatemi rusie mugorova. Ku rwa vavoye isa iduchi yu kuzia Isavatia manyi nindaka kivuni chu kuvavorera umudoga gwa isi wavo anini gwari gukiri Nakuru.

Agoi yari yehomoo maguta gange gosi go kokerera. Kari ndio, kegodo chiche chuma kuri mudigiru chari kikaji vukaga. Umwana mwene uyu yaza kusiuvwa ku maguru gange naveye risiza rirara. Karunu azizaa mukidaho, anyaguraa mwiduka, atenyaa zingu, anziraa murugina. Yarangwa rieta riu musakuru wange. Rero ku ayanzi reka za !

Isi weve naye kutura rwa yazia Iruguru muhiga nigutangira si yahera ku ne esendi yi isavuni vava. Kari murembe! Isimu mbura, vwaha nanguriri? Na vandu rikura riaa vamoroma ni zisimu. Ndarangwa guku nindeetegeka. Mang'ana go kovorerwa mang'ana na vatende ni ga kare. Runo ninzikarizi Magomere hasi muvorere.

Navuza makwiviriraa, kunyi, varindi va madara. Mavaturaa iruguru wa vazia, virana hano vujira kindu, kandi vanina nivarondekani vinoru viakafwa. Vakorekera mirimi jiyumbi, viduri viere nindi marago maruru. "Ningutumiri zisendi okore..." vavora.

Ku ndakuu Agoi yanigiri Isavatia. Aveye ne kegomagomo. Aherekizwaa nindi Garani. Kari mabwoni arii dave. Anyaguriraa mugadi. Mugadi guturaa iruguru. Iruguru wene wa vandu vagoteraa. Agotwa kumanya niva nagirigari Magomere aveye kunzira yazaa. Na niva ndio, mukari wa ndahuririi yareta, araza naye? Na nahenza ku Agoi, ararindira mudoga gwiranaa Iruguru ha Savatia zana?

Arandeva nzari muvorere arindi isa ya marago yerereke narivugana. Yimbi zinyimbu ziu mwana muderwa yivurwa Ivuyuda. Kijira Isuguku indahi ni yu kwimba marago, kuhundurira kuviruguru dave!

Comments